Cerkak Bahasa Jawa ( Telpun Genggem )

Telpun Genggem

W

is bola-bali Paimin ngomong karo Inah bab karepe arep tuku HP. Dheweke kepingin kanca-kancane sing wis padha duwe HP. Biyen mono HP isih larang. Sing nyekel HP mung wong-wong sing dhuwite akeh. Penghasilane gedhe. Bakul kaya Paimin ngendi ana sing nduweni HP. Biyen kuwi ora kabeh uwang cekelan HP. HP isih arang Biyen merek HP sing mlebu Indonesia urung akeh kaya saiki. Saiki merek HP neka-neka, jenise uga neka-neka, regane uga neka-neka. Ana sing murah ana sing larang. Pokok regane saingan. Kaya-kaya malah murah-murahan, sebab golek pelanggan.

Sapa wae saiki wis cekelan HP. Bocah-bocah SMP jalukane HP, SMA apa maneh. Sansaya bocah kuliahan sing adoh saka wong tuwa. Rata-rata budhal saka asale digawani HP. Khawatir menawa mengko ana apa-apa. Disangoni HP supayane bisa cepet kirim kabar. Ora ngertia kuwi marakake anak ora mandiri. Sithik sithik sms. Sithik-sithik telpun. Kapan ana masalah bisa dirampungi dhewe menawa mangkono kuwi mau carane.

Saiki wis ora jaman kabar-kabaran liwat surat. Kabare sms-an. Apa telpun. Ora mangsa maneh ngendepke pikiran lan pengalaman lewat tulisan. Ana masalah sithik langsung sms-an. Ana apa-apa ora dipikir dhisik, langsung telpun. Malah menawa bocah isih cilik, pikirane isih cekak, kedadeane bisa luwih mrihatini maneh. Kaya kae, si Lela, anake tanggane, nganti ora gelem sekolah menawa dheweke ora ditukokake HP. Jare kanca-kancane kabeh wis duwe HP. Mung dheweke sing durung duwe. Dheweke isin, ndeweki ora dhuwe HP. Kaya-kaya dheweke kuwi paling kere sakanca. Kaya-kaya wong tuwane ora kuat nukokake HP. Lela mutung, gelem sekolah menawa wis ditukokake HP. Lela ngerti, wong tuwane ora bakal kere mung nukokake dheweke HP. Bapak ibune nyekel HP dhewe-dhewe. Wong kabeh dhuwe pagawean dhewe-dhewe. Saben dina wong tuwane mesti lelungan nang papan panggaweane. Lela krasa diumbar. Ora digatekake karo wong tuwane. Njaluk HP wae ora dituruti. Apa maneh dheweke rumangsa anak siji-sijine. Bakune, dheweke kudu nyekel HP kaya kanca-kancane.

 

Menawa ditakoni arep dienggo ngapa, semaure ya mbingungi. Ora jelas. Wong saben dina nang sekolahan ketemu karo kanca-kancane. Menawa ana masalah bisa dirembug ana ing sekolahan. Urusane paling-paling bab pelajaran, apa maneh. Wong tuwane mono, cekelan HP lantaran panggaweane pancen mbutuhake kuwi. Urusan kantore akeh, dadi butuh HP dienggo ngrampungi gawean. Dituturi karo wong tuwane, Lela wis ora manut. Wis ora mikir maneh dhuwe HP kuwi mengko migunani kanggo apa tumrap dheweke. Bakune dheweke dhuwe HP kaya kancane titik. Akhire wong tuwane ora bisa selak. Bisane mung nuruti karepe anak, tinimbang anak ora sekolah.

Saiki kahanan pancen wis bedha. Bocah sekolah cekelane HP. Bakul-bakul nututi cekelan HP. Kabeh bakul rata-rata wis cekelan HP. Kancanane Paimin ya ngono. Sing dhuwe warung kae, kang Bejo, biyen ora duwe HP. Kang bejo kuwi, saliyane ngladeni wong sing tuku moro nang warung, uga ngladeni sing pesen maem kon ngeterke, ketring. Pas dheweke ngeterke ketring, trus takok sesuk pesen maneh apa ora, malah ditakoni nomer HPne pira. Jare arep disms mengko bengi, sesuk arep pesen maneh apa ora. Kang Bejo ya bingung. Wong dheweke ora dhuwe HP kok ditakoni nomer HP. Margo akeh langganan sing kaya mangkono, mula kang Bejo nuli-nuli tuku HP.

Dina-dina iki Paimin sing mbanyaki arep tuku HP. Bojone nganti bengeng ngrungokake omongane Paimin bab pepinginane arep tuku HP.

“Tuku HP ki arep dienggo ngapa tha Pakne. Nganti kaya gawehani ki juragan angkringan sing duwe angkringan nang ngendi-endi. Lha wong angkringane mung siji. Tepunge ya mung karo bakul cakar. Karo wong pasar. Saben dina ya ketemu wong kudu njupuk barang nang pasar. Ngono kok sajak akeh urusan, arep dhuwe HP barang. Mbok ya dipikir menawa dhuwe pepinginan kuwi. Gunane apa. Menawa ora ana gunane, mung dienggo gegojekan karo kanca, mbok ya rasah dhuwe HP kae ngapa. Menawa mung arep dienggo mbagusi wae, wis ora usah tuku HP.”

Inah sing ora setuju karo karepe Paimin grenengan dewe ora karu-karuan. Menawa anak-anake, setuju wae bapake tuku HP. Jare mengko men bisa nyilih dienggo sms kancane, nakokake pe-er menawa ora bisa njawab. Margo kuwi, anake, loro-lorone mbujuki bapake supayane cepet-cepet tuku HP. Kancanane wis akeh sing dhuwe HP. Malah wis dicatheti kabeh nomer-nomere. Mengko menawa bapake wis tuku HP bisa cepet-cepet sms kanca-kancane kuwi mau.

Inah, tetep karo panemune. HP kuwi ora akeh gunane tumrap keluargane. Malah mengko anake ora padha tau sinau. Menawa ora bisa nggarap pe-er langsung sms kancane. Bisa-bisa olehe sms-an ora tekne angel pe-er-e ning margo males ora gelem mbukak buku wae.

“Apa ya ora njalari bodho menawa ngono kuwi,” ujare Inah.

Anak-anake ora padha ngrungokake pituture Makne, kepingine ya bapake dhuwe HP. Malah janji-janji ora bakal lali sinau. Pokoke menawa jalaran ora bisa-bisa tenan ora bakal takon masalah pr marang kanca-kancane. Arep takon mung nek babar blas ora bisa nggarap. Bocah loro kuwi mau pancen klop. Kaya mimi lan mintuna. Kompak. Ngalor, ngalor kabeh. Ngidul, ngidul kabeh. Samono uga bab HP. Kompak, mbiyantu bapake mbujuki Inah men ngolehake bapake tuku HP.

Inah anyel, saben-saben bapak sak anak rembugane bab HP. Ora awan ora mbengi. Pokoke ora ngerti wayah. Sithik-sithik HP. Hp maneh, HP maneh. Paimin dhewe ora wani terang-terangan ngomong bab HP marang Inah, mung sepisan. Nalika pepinginan kuwi nyedhul mak trucul nang pikirane ora kena diampet maneh. Kawit sepisanan kuwi Inah wis ora setuju. Maido terus apa sing diomongake karo Paimin. Rembugane ora nganti rampung. Durung-durung Inah wis ora setuju. Paimin durung rampung olehe omongan, wis disauri karo Inah. Bola bali arep ngomong, lagi wae ngomong arep tuku HP, durung dijlentrehake arep dienggo ngopo, wis diwangsuli karo Inah. Inah menawa wis ngomong rak ya borongan. Ora kena distop menawa dudu karepe dhewe. Kadhang wis ditinggal lungo, menawa durung enthek apa sing arep diomongake, ya durung mandhek olehe omongan. Ngomong dhewe. Kadhang nganti ora rumongsa wis ora ana sapa-sapa maneh nang sandingne. menawa wis ngerti ditinggal lunga, suarane dilirihke. Grundelan dhewe.

Awan kuwi, anak-anake padha lagi wae mulih sekolah. Lingguhan karo bapake sinambi nyuweki kertas sing arep dienggo mungkusi sega.

“Pak, kapan mundut HP?” pitakone anake sing gedhe.

“Inggih Pak. Bapak pripun tha. Ngendikane badhe mundhut HP. Kok pun dangu sanget dereng sios-sios anggenipun badhe mundhut niku kepripun. Janjane, sios bhoten bapak niku badhe mundhut HP?” anake sing cilik nimbrung pitakone mbakyune.”

“Enggal-enggal kemawon mundhute HP nggih, Pak. Kula sakniki kathah pe-er, saniki sampun ajeng ulangan semesteran, dados kathah pe-er. Pe-er-e angel-angel, Pak. Mangkih menawi kula mboten saget nggarap pripun? tanglete dateng rencang pripun? Menawi mboten saget tanglet, trus mboten saget nggarap, tiba mburi biji kula mboten sae pripun? Nanging estu lho, Pak, kula pareng ngampil menawi bapak mangkih kagungan HP.” anake sing gedhe nambahi olehe matur.

“Inggih pak, kula nggih selak kepingin nyekel HP. Kajenge boten ketinggalan jaman, Pak,” ujare anake sing cilik mbujuki maneh.

“Eh, Wit, jajal kowe matura marang makmu kana. Wis ngolehi durung,” Paimin kongkon anake sing cilik. Pancen Paimin ora wani ngomong maneh bab HP marang bojone. Menawa lagi kekandhan bab HP karo anak-anake wae, swarane lirih-lirih menawa Inah ana nang cedhake. Sebab, menawa Inah krungu sithik wae Paimin isih ngotak atik perkara HP, orao diajak rembugan kae, Inah bakal melu-melu lan ngomong sadawane. Dadi Paimin wanine ngethik anake supaya anake sing ngomong karo Makne. Pikire, suwening-suwe bojone kuwi bakal luluh lan ngolehke Paimin tuku HP. Sebab liya, Paimin ora sansaya ndadi kekarepane, margo sawise dipikir-pikir, dheweke mbenerake apa sing saben dina digrundelake bojone kuwi.

Dikethik bapake ngono, anake sing cilik mangkat tenan. Dheweke nang ndapur, nyedhaki makne sing lagi daden geni.

“Mak, tak matur tha Mak.”

“Ana apa Wit, apa wis rampung olehmu ewang-ewang, kok wis mrene.”

“Nganu, mbenjang tha Mak,”

“Apa. HP maneh. Kowe kuwi saben dina sing dirembug kok, HP.” Durung rampung anake olehe arep matur, wis disauri karo Inah. Sebab, Sanajan Paimin olehe kongkon klesik-klesik, jebul Inah krunggu, sebab pas Paimin ngethik anake mau, Inah mbutuhake rek sing bar dienggo udut Paimin. Rek kuwi, dideleh lincak cedhak olehe padha nyuweki kertas kana mau.

“Mbenjang tha Mak,” anake kuwi mau, nrucul wae omongane arepa Inah sajak mengkak.

“Mbenjang tha Mak, menawi sampun gadhah HP, Mamak saget sms-an saben dinten kalih mbah putri lan mbah kakung. Wong mbah putri nggih kagungan HP. Mangkeh menawi kinten-kinten cakare kirang, Mamak saget sms nyuwun dienggehi. Riyin nika, pas cakare kirang, wong jare kersane dodolan namung bar magrib dugi ndalu margi badhe tilik tiyang sakit trus mboten sios, Mamak gage tindhak pasar jebul pun telas. Ngendikane mbah putri cakare nembe mawon telase. Menawi saderenge budhal sms riyin rak cakare saget dienggehake kaliyan mbah putri. Ajenga ingkang mande cakar simbahe piyambak nika, rak nggih mboten pirsa menawi cakare kirang, dados nggih disade dateng piyantun sanes. Napa malih simbah putri kaliyan simbah kakung menika namun kekalih wonten ndalem. Mangkih menawi kangen rak saged sms. Menawi mamak kangen simbah nggih saget telpun.”

“Wit, Wit, omahe simbahmu kae rak ya mung cedhak. Mlaku ya tekan. Menawa kangen ya bisa mara, mlakune ora nganti jam-jaman. Bab cakar ora kena dienggo alasan, wong ora saben dina ana lelakon kaya mangkono. Wis kana, rasah motar matur bab HP maneh. Bapakmu ki pancen kok,” ngomong ngono kuwi Inah ora mandhek anggone manggawean. Wiwit sing wis apal lagone Makne langsung lunga, bali melu bapake. Menawa wis ngono kuwi mamake wis ora kena diajak rembugan maneh.

“Ngendika piyambak Pak, kalih Mamak. Wong Mamak mboten mirengke leh kula matur kok,” tembung anake kanthi rupa nyuntrut.

Paimin meneng wae ora semaur. Keluarga menawa ora kompak kabeh rak kuwi ora luwes, bisa-bisa mung njalari masalah tiba mburine, batine Paimin.